seyir-i-alem: * Sıfat-ı sübûtiyye

22 Aralık 2020 Salı

* Sıfat-ı sübûtiyye

22 Aralık 2020, Salı

Sıfat-ı sübûtiyye

Sual: Allahü teâlânın sıfât-ı sübûtiyyeleri nelerdir?

Cevap: Allahü azîm-üş-şân hakkında bizlere bilmesi vacib olan sıfât-ı sübûtiyye sekizdir: Hayât, ilm, sem’, basar, irâde, kudret, kelâm, tekvîn.

Bu sıfatların manaları budur ki:

1- Hayât, Allahü azîm-üş-şân, diri olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın Bekara sûresindeki ikiyüzellibeşinci âyet-i kerimesinin baş kısmıdır. Aklen delil, Allahü azîm-üş-şân, diri olmasa, bu mahlûkat vücûda gelmezdi.

2- İlm, Allahü azîm-üş-şânın bilmesi olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın Haşr sûresindeki yirmiikinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, Allahü azîm-üş-şânın bilmesi olmasa, âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Onun hakkında muhaldir.

3- Sem’, Allahü azîm-üş-şânın işitmesi olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın İsrâ sûresindeki birinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, işitmesi olmasa, âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Allahü azîm-üş-şân hakkında muhaldir.

4- Basar, Allahü azîm-üş-şânın görmesi olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın yine İsrâ sûresindeki birinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, görmesi olmasa, âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Allahü azîm-üş-şân hakkında muhaldir.

5- İrâde, Allahü azîm-üş-şânın dilemesi olmak. Onun dilediği olur. O dilemezse, hiçbir şey olmaz. Varlıkları dilemiş, yaratmıştır. Naklen delil, Allahü teâlânın İbrâhîm sûresindeki yirmiyedinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, eğer dilemesi olmasa, âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Allahü azîm-üş-şân hakkında muhaldir.

6- Kudret, Allahü azîm-üş-şânın her şeye gücünün yetmesi olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın Âl-i İmrân sûresindeki yüzaltmışbeşinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, eğer gücü yetmese, âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Allahü azîm-üş-şân hakkında muhaldir.

7- Kelâm, Allahü azîm-üş-şânın söylemesi olmak. Naklen delil, Allahü teâlânın Nisâ sûresindeki yüzaltmışdördüncü âyet-i kerimesidir. Aklen delil, eğer söylemesi olmasa âciz ve nakıs olurdu. Âciz ve nakıs olmak, Allahü azîm-üş-şân hakkında muhaldir.

8- Tekvîn, Allahü azîm-üş-şân hâlıkdır, yaratıcıdır. Her şeyi yaratan, yoktan var eden Odur. Ondan gayri yaratıcı yoktur. Naklen delil, Allahü teâlânın Zümer sûresindeki altmışikinci âyet-i kerimesidir. Aklen delil, yerlerde ve göklerde acâib-i mahlûkatı vardır ve cümlesini yaratan Odur. Ondan başkası için (yarattı) demek küfür olur. İnsan bir şey yaratamaz. (İslâm Ahlâkı s. 179)