seyir-i-alem: * Allahü teâlânın emr-i teklifileri

3 Aralık 2020 Perşembe

* Allahü teâlânın emr-i teklifileri

3 Aralık 2020, Perşembe

Allahü teâlânın emr-i teklifileri

Sual: Allahü teâlânın emr-i teklifileri nelerdir, ehemmiyetlerine göre sırası var mıdır, öncekini bırakıp sonrakini yapmak kabul edilir mi?

Cevap: Allahü teâlânın emr-i teklifileri, ehemmiyetlerine göre, derecelere ayrılmıştır:

1- Bütün insanlara, iman etmelerini, Müslüman olmalarını emir etmiştir.

2- İman etmiş olanlara, haram işlememelerini, kötülük yapmamalarını emir etmiştir.

3- İman etmiş olanlara farzları yapmalarını emir etmiştir.

4- Haramlardan sakınan ve farzları yapan Müslümanlara, mekruhlardan sakınmağı, sünnetleri, nafile ibadetleri yapmağı emir etmiştir.

Yukarıdaki sırada, önce olan emri yapmayıp, ondan sonra olanı yapmak, makbul değildir, beğenilmez. Faydası olmaz. Mesela, imanı olmayanın kötülükten sakınmasını veya kötülüklerden, haramlardan sakınmayanın farzları yapmasını yahut farzları yapmayanın, sünnetleri, nafile ibadetleri yapmasını, Allahü teâlâ beğenmez, kabul etmez. Bunun için, namaz kılmayan, zekât vermeyen ve ananın, babanın, zevcenin ve evladının haklarını ifa etmeyen Müslümanın sadakalarını, hayratını, hasenatını, cami yaptırmasını, para yardımları ve yemekten önce ve sonra ellerini yıkamalarını ve ömreye gitmesini beğenmez, kabul etmez. Görülüyor ki, her insanın evâmir-i teklifiyyeyi yukardaki sıraya göre yapması lâzımdır. Bununla beraber, önceki sıradakini yapmayan, aşağıdakini yapar ve bunu yapması, farzı terk etmesine, haram işlemesine sebep olmazsa, sevab kazanamaz ise de, bunu yapmağı da elden kaçırmamalıdır. Bunu her zaman yapmanın bereketi ile, Allahü teâlânın, merhamet ederek, önceki emirleri yapmağı nasip etmesinin umulacağı, (Rûh-ul-beyân) tefsirinde, altıncı cüzün sonunda yazılıdır.] (İslâm Ahlâkı s. 329)