seyir-i-alem: * Orucun dereceleri

3 Mayıs 2020 Pazar

* Orucun dereceleri

4 Mayıs 2020, Pazartesi

Orucun dereceleri

Sual: Orucun dereceleri var mıdır yani herkesin tuttuğu oruç aynı mıdır?

Cevap: Oruç zahirî ve lüzumsuz amellerden değildir. İrfan sâhibi olanların malumu olduğu üzere, beden ruhun mekânı ve nefsin arzularının dönüp durduğu yerdir. Nefsin cismani arzuları ne kadar galip olursa, ruhani mükaşefeler o kadar az olur. Hatta hiç olmaz. Bu kaide her din ve mezhepte müşterektir. Hepsinde nefsin arzularını yapmamak yani (riyazet) çekmek, Allahü teâlâya yaklaşmağa vesile olur. Riyazet nefsin şehvetini kırar. Bunun için her din ve mezhepte riyazet kıymetli tutulmuştur.

İslâmiyette orucun üç derecesi vardır:

1) Avam orucu: İslâmiyetin tayin ettiği zaman içerisinde [Ramazan ayında], gündüzleri yemek ve içmek ve cimadan kendini uzak tutanların orucudur.

2) Havâs orucu: Umumi oruçta şart olan şeyleri yapmakla beraber, göz, kulak, dil, el, ayak ve bütün azası da Allahü teâlânın emirlerini yerine getirip, haram ve mekruh kıldığı şeylerden uzaklaşanların orucudur.

3) Hâss-ül-havâs (yani Evliyanın) orucu: Yukarıda avam ve havâs oruçlarında zikrettiğimiz şeyleri yapmakla beraber, kalpleri, dünya düşüncelerinden ve Allahü teâlâya yaklaşmağa mâni olacak düşüncelerden ve mâ-sivâdan, yani Allahü teâlâdan gayri her şeyden yüz çevirip sakınanların orucudur. İmâm-ı Buhârînin "rahmetullahü aleyh" bildirdiği hadîs-i şerifte, Peygamberimiz "sallallahü aleyhi ve sellem", (Oruç tutan kimse, yalan sözü terk etmezse, o kimsenin yiyip içmeyi terk etmesine Allahü teâlânın ihtiyacı yoktur) buyurmuştur. Böyle noksan tutulan bir orucun zahirî ve lüzumsuz bir amel olduğunu hakikat ehli zaten anlamışlar ve bildirmişlerdir. Oruç tutarken günah işleyenler, benim orucumun kıymeti yok diyerek orucu terk etmemelidir. Oruca devam etmeli, Allahü teâlâya yalvararak afv dilemeli ve işledikleri günahlardan yüz çevirmelidirler. Zaten oruca devam etmek, insanı günah işlemekten men eder. (Cevap Veremedi s. 231)