seyir-i-alem: * Fülüs (maden ve kağıt para) zekâtı

14 Mayıs 2020 Perşembe

* Fülüs (maden ve kağıt para) zekâtı

15 Mayıs 2020, Cuma

Fülüs (maden ve kağıt para) zekâtı

Sual: Fülüs (maden ve kağıt para) zekâtı nasıl hesaplanır?

Cevap: Rayiç olan, yani geçer akça olan fülüs ile mal satmak câizdir. Fülüs, altından ve gümüşten başka metalden veya kâğıttan para demek olup, âdete göre semen olduğu için, tayin edilmesi, yani işaret edilmesi, gösterilmesi lâzım değildir. Görülüyor ki, rayiç olan fülüs, her zaman ticaret malıdır. Kıymeti, çarşıda kullanılan altın liralardan değeri en az olana göre nisap miktarı olur ise, zekâtını vermek farz olur. Çünkü ticaret malının nisabı, İmâmeyne “rahime-hümallahü teâlâ” göre, altın ile gümüş liradan, ticarette daha çok kullanılanı ile hesap edilir. Zekâtı da, kıymeti hesap edilen para ile veya mâlın kendinin kırkta biri verilir. Fakir bunu ihtiyaç eşyası olarak kullanır. Fülüs, altın ile gümüşten başka olan para demektir. Bakır, tunç ve başka alaşımlardan olduğu gibi, kâğıttan da yapılmaktadır. Yani, kağıt liralar fülüstür. Bunların zekâtını vermek lâzımdır. Fakat, bunların kıymetleri, altın ile gümüşün kıymetleri gibi, (Hakîkî kıymet) değildir. (İtibari kıymet)dir. Hükûmetlerin verdikleri kıymettir. Verdikleri gibi, geri de alırlar. İtibari kıymetleri gidince, (Semen) olamazlar. Zekât malı olmaktan çıkarlar. İbni Âbidîn buyuruyor ki, (Ticaret malının kıymeti, ticarette çok kullanılan, para olarak basılmış altın veya gümüş ile hesap edilir. Gümüş ile hesap edilince, ikiyüzkırk dirhem gümüş kıymetinde olsa, altın ile hesap edilince, yirmi miskal altın kıymetinde olsa, iki kıymeti de nisap miktarı ise de, bu malı gümüş ile kıymetlendirmek lâzım olur. Çünkü, zekât olarak altı dirhem gümüş veya yarım miskal altın vermesi lâzım olur. Bu ise, beş dirhem gümüş kıymetinde olduğu için, fakire faydası az olur. Çünkü, yirmi miskal altın ve ikiyüz dirhem gümüş, aynı nisabı gösterdikleri için, kıymetleri aynıdır. (İslâm Âhlâkı s. 296)