[dinimizislam] Matüridi ve Eşari

10 Eylül 2008, Çarşamba
Matüridi ve Eşari
Sual: İtikadda, İmam-ı Matüridi veya İmam-ı Eşari'den birine tabi olmak şart mıdır? CEVAP Evet, şarttır. Ehl-i sünnet itikadını bu iki âlim bildirmiştir. Bunlara tabi olmayan bid'at ehli olup, doğru yoldan ayrılmış olur. İbni Hacer-i Heytemi hazretleri buyuruyor ki:  Ehl-i sünnetin sözbirliğiyle bildirdiği itikada uymayan bid'at sahibidir. Bunu, İmam-ı Eş'ari ve İmam-ı Matüridi ile bunların yolunda olan âlimler bildirdiler. (Feth-ul-cevad) İbni Hacer-i Mekki hazretleri buyuruyor ki: Bid'at sahibi demek, inanışları Ehl-i sünnet inanışından ayrı olan kimse demektir. İslamiyet'in beğenmediği bir şeyi meydana çıkaran herkes bid'at sahibi olur. (Fetava-yı hadisiyye) Şafii âlimlerinden Ahmed Şihabüddin Mısri buyuruyor ki: Ebül-Hasan Eş'ari'nin veya Ebu Mansur Matüridi'nin bildirdiklerinden ayrılan kimse sünni değildir. Bu iki imam, Resulullahın ve Eshabının yolundadır. (Kenz-ür-ragıbin haşiyesi)   Eşari ve cebriye Sual: İmam-ı Eşari'nin insanın iradesiyle ilgili bildirdikleri, cebriyeye yakın mıdır? CEVAP Yakın olanları vardır. Yakın olmak, cebriye olmak demek değildir. İmam-ı Eşari, Ehl-i sünnetin iki itikad imamından biridir. İmam-ı Maturidi'nin bildirdiğiyle, arasında söyleyiş farkı vardır. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Bir işin yapılması başkadır, iyi veya kötülüğünün yapılması başkadır. O halde, işin iyi veya kötü olması için de, kuvvetin ayrıca tesiri lazımdır. İnsanların kudretini Allahü teâlâ yarattığı gibi, bu kudretin tesir etmesini de Allahü teâlâ yaratmaktadır. Bunun için, kulun kudreti de tesir eder. İmam-ı Eşari'nin bildirdiklerini, cebriyeden ayıran şey, cebriye mezhebinde, (Bir insan bir işi yaptı demek mecazdır. Yani, o istekli işi, yalnız Allahü teâlâ yapmıştır. O insanın eliyle yapmıştır. İnsanda kudret yoktur) derler. İmam-ı Eşari ise, (İşi yapan, hakikatte insandır. Ancak, insanın isteğiyle değil, Allahü teâlânın istemesiyle yapmıştır) diyor. Ehl-i sünnetten, İmam-ı Eşari'den başkaları, kulun kudreti, yaptığı istekli işte tesir eder diyor. İmam-ı Eşari ise, kudreti ancak, işin yaratılmasına sebep olup, yaratılmasında tesiri olmaz diyor ki, her ikisine göre de, işi insan yaptı demek doğru olur. Ehl-i sünnet, cebriyeden, böylece ayrılmış olur. Cebriye mezhebinin, insanın, istekli işlerini yaptığını kabul etmemesi, işi insan yaptı demek küfürdür. (1/289)   Dağlar başında   Bu nasıl uykudur, gel uyan artık, Gitti kervan kaldık dağlar başında. Bitmez sıkıntıya, gel dayan artık Gitti kervan, kaldık dağlar başında.   Kervan gitti oldu hayli bir zaman, Tedbirsiz gidilmez, yollar çok yaman, Zarar görmeyelim aman ha aman, Gitti kervan, kaldık dağlar başında.   Yunus yalnız Hakka uzansın elin, Gece gündüz deme, zikretsin dilin, Rehbersiz çıkarsan n'olacak halin? Gitti kervan, kaldık dağlar başında. Bugünkü sesli yayını dinlemek için tıklayın: Yunus Emre .
Dinimiz İslam Mail Grubu Gruba üye olmak için: http://www.dinimizislam.com/mailgrubu.asp Üyelikten çıkmak için: dinimizislam-unsubscribe@googlegroups.com Dini sualleriniz için:  http://www.dinimizislam.com/sorucevap.asp   Sual-cevap arşivi: http://groups.google.com/group/dinimizislam
İnternet sitelerimiz www.dinimizislam.com - www.mehmetalidemirbas.com - www.evlilikrehberi.net    NOT: www.mehmetalidemirbas.com sitesindeki bütün yazılar seslendirilmektedir.  Seslendirilmesi bitenler dinlenebilir.