seyir-i-alem: * Kurbanın şartı

26 Temmuz 2019 Cuma

* Kurbanın şartı

28 Temmuz 2019, Pazar

Kurbanın şartı

Sual: Kurbanın şartı nelerdir ve hangi hayvanlar kurban edilir? Kurbanlık hayvana nasıl ortak olunabilir?

Cevap: Kurbanın şartı üçtür:

1- Müslüman ola ve âkıl ve baliğ ola.

2- Mukim ola.

3- Kurban nisabı miktarı ganî ola.

Rüknü, koyun ve keçi, deve ve sığır olmak üzere, bir deve veya bir sığır, yedi kurban yerine geçer ki, bir sığırı yedi kişinin kurban etmesi caizdir. Bir başka kimse, ben de dahil olayım dese, sekizinin kurbanı da fasit olur. Kurban nisabı, fıtra nisabının aynıdır.

İbni Âbidîn "rahime-hullahü teâlâ" buyuruyor ki, herhangi birinin hissesi yedide birden az olursa, hiçbirinin kurbanı caiz olmaz. Bunun için, yediden az kimsenin ortak olması caiz olur. Satın alırken ortak olmak sahihtir. Satın alındıktan sonra ortak olmak da sahih ise de, satın alınmadan önce, ortak olmak daha iyidir. Bir kimse, birinin sığırına, yedide birden yedide altısına kadar ortak olabilir. Etini bu nispette taksim ederler. Ortaklardan biri ölürse, varisleri, onun için ve kendileriniz için kesin derse, sahih olur. Çünkü meyyit için kurban kesmek Kurbetdir. Böyle demezlerse, şeriklerden ölününki Kurbet olmaz ve hiçbiri sahih olmaz. Şeriklerden birisi kâfir ise veya eti için ortak olmuş ise, hiçbirinin kurbanı caiz olmaz. Çünkü şeriklerden her birinin Kurbet olarak niyet etmesi şarttır. Kâfirin niyeti batıldır. Yemek için niyet etmek ise, Kurbet değildir. Bunun gibi, şeriklerden biri, bu senenin kurbanına, diğerleri geçmiş senenin kurbanına niyet etseler, diğerlerinin niyetleri batıl olup, etleri tetavvu [Sadaka] olur. Etlerini fakirlere sadaka vermeleri lâzım olur. Birinin niyeti sahih olur ise de, bu da etinden yiyemez. Çünkü sadaka verilmesi hükmü, etin hepsine sirayet etmiştir. Niyet edilen kurbetin, vacip olan kurbet olması şart değildir. Sünnet ve nafile kurbet de olabilir. Çeşitli cins vacipler de olabilir. Çocuk veya büyük kimse için Akika olması da caizdir. Çünkü Akika, çocuk nimetine karşı yapılan şükür olup Kurbettir. Nikah yemeği de, şükür etmek olup, sünnet olan kurbettir. Şeriklerin hepsinin bayram kurbanı niyetinde olmaları efdaldir. Akika kesmek, Hanefi mezhebinde sünnet değildir. Müstehap veya mubahtır. Müstehaplar, Kurbetdirler. Mubah da, şükür niyeti ile yapılınca Kurbet olur. Çok âdetler vardır ki, niyet edince ibadet olur. Mubahlar da, niyet edince, taat olur. (İslâm Âhlâkı s. 306)