seyir-i-alem: * Alış-verişte işlerimizi iyi ve doğru hesap etmelidir

24 Ekim 2016 Pazartesi

* Alış-verişte işlerimizi iyi ve doğru hesap etmelidir

26 Ekim 2016, Çarşamba

Alış-verişte işlerimizi iyi ve doğru hesap etmelidir

Sual: Alış-veriş yaptığımız kimselerle olan sözlerimizin, hareketlerimizin, aldığımızın, verdiğimizin hepsinin hesabını nasıl vereceğiz?

Cevap: (Kimyâ-i saadet) kitabında, beşinci bâbda buyruluyor ki: Alış-veriş yaptığı kimse ile olan sözlerini, hareketlerini, aldığını, verdiğini iyi ve doğru hesap etmelidir. Kıyamette, bunların hepsinden hesap vereceğini bilmelidir. Büyüklerden biri, bir bakkalı rüyada görüp, "Allahü teâlâ sana ne yaptı" dedi. "Önüme ellibin sahife koydular. Ya Rabbi! Bu sahifeler kimlerindir" dedim. "Ellibin kişi ile alış-veriş yapmışsın. Her sahife, bunların birisi ile olan muameleni göstermektedir" dediler. Baktım, her sahifede bir kimse ile olan muamelemin inceden inceye yazılmış olduğunu gördüm, dedi. Bir kuruş hile yapan, bir kuruş hak yiyen, cezasını çekecektir ve hiçbir şeyin yardımı olmayacaktır.

İşte buraya kadar, büyüklerimizin hâllerini ve dinimizin yolunu göstermiş oluyoruz. Bugün bu yol unutulmuş, bilen de kalmamıştır. Bugün, bunlardan birisini yapana çok sevab verilir. Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sellem" buyurdu ki, (Bir zaman gelir ki, o zamanın Müslümanları, bugün sizin yaptığınız ibadetlerin onda birini yaparsa, ahirete azabdan kurtulurlar). Sebebini sorduklarında, (Çünkü, sizler hayır işlemeğe çok yardımcı buluyorsunuz. Onlar yardımcı bulamayacakları gibi, çeşitli engellerle de karşılaşacaklardır. Gâfiller, cahiller arasında garip kalacaklardır) buyurdu. Bu hadîs-i şerifi bildirmekten maksadımız, Müslümanların, zamanın hâlini görüp, ümitsizliğe düşmemeleri içindir. O hâlde, bu zamanda, yazılanların hepsini kim yapabilir diyerek ye'se düşmek doğru değildir. Ne kadar yapılabilirse çok kâr olur. Ahiretin dünyadan daha iyi olduğuna inanan kimse, bunların hepsini de yapabilir. Bunların hepsini gözetmek, yapsa yapsa, insanı fakir yapar. Sonsuz saadete, ebedî rahatlığa sebep olacak, birkaç senelik fakirliğe elbette katlanılır. Nitekim birçok kimse, birkaç şey kazanmak için, fırtınalı, karlı havalarda, sıkıntılı yolculuklara, bir rütbeye, dereceye yükselmek için de nice mahrumiyetlere katlanıyor. Hâlbuki, ölüm gelince, bütün kazançları elden çıkmakta, boşuna didinmiş olmaktadırlar. (Tam İlmihal s. 849)