seyir-i-alem: * Allahü teâlânın Kelâm ve Tekvîn sıfatları

22 Nisan 2020 Çarşamba

* Allahü teâlânın Kelâm ve Tekvîn sıfatları

22 Nisan 2020, Çarşamba

Allahü teâlânın Kelâm ve Tekvîn sıfatları

Sual: İmanın doğru olması için Allahü teâlânın Kelâm ve Tekvîn sıfatlarını nasıl anlamak gerekir?

Cevap: İmam-ı Rabbani hazretleri Mektûbât kitabının birinci cild 266. mektupta buyuruyor ki: Allahü teâlânın sıfât-ı sübûtiyyesinden biri, Kelâm sıfatıdır. (Kelâm sıfatı), yani söylemesi de, bir basit kelimedir ki, ezelden ebede kadar, hep o bir kelâm ile söyleyicidir. Bütün emirler, bütün yasaklar, bütün bildirilen şeyler, bütün sualler, bütün dilekler, hep o bir kelâmdır. Gönderdiği bütün kitaplar ve sahifeler, hep o bir basit kelâmdandır. Tevrat ondan meydana gelmiş, Kur’ân-ı kerim, ondan nâzil olmuş, inmiştir.

Allahü teâlânın [Sıfât-ı sübûtiyyesinden biri, (Tekvîn) sıfatıdır. Yani yaratıcıdır]. Bütün yarattıkları, yaptıkları da, bir fiil, bir yapıştır ki, ilk yarattığından, sonsuza kadar yaratmaları, hep o bir fiil ile var olmaktadır. (Bir göz kırpacak zamanda her şeyi yaptık) mealindeki âyet-i kerime, bunu gösteriyor. Hayat vermesi ve öldürmesi, hep o bir fiil iledir. Yaratması ve yok etmesi de o fiildendir. Fiilinde de çeşitli bağlantılar yoktur. Bir tealluk ile ilk ve sonradaki her şeyi kendi zamanlarında yaratıyor. Akıl, onun fiilini [işini] anlayamayacağı gibi, fiilin bağlanmalarına da erememektedir. Aklın oraya yolu yoktur. Ehl-i sünnet âlimlerinden, Ebül-Hasen-i Eş’arî bile, Allahü teâlânın fiilini anlayamayarak, tekvîn sıfatına, yani yaratmasına sonradan olma hâdisdir, dedi. Yani her şeyi yapması, yaptığı zaman meydana geliyor dedi. Hâlbuki, her zaman yapılan işler, ezeldeki fiilin eserleri, meydana çıkmalarıdır. Yoksa, filinin kendisi değildir. Tasavvuf büyüklerinden, fiillerini görüyoruz, yani Tecellî-i ef’âle kavuştuk diyenler de, böyle yanılıyor. Her şeyde, Allahü teâlânın fiilini görüyoruz sanıyorlar. Hâlbuki, o tecelliler, görünenler, fiilin kendisi değil, eserleridir. Zira, Allahü teâlâ, görülemediği gibi, fiili de görünmez, his olunamaz, düşünülemez ve akıl ile anlaşılamaz. Onun fiili de, bütün sıfatları da kadîmdir. Sonradan olma değildirler. Kendisi ile hep vardırlar. Onun fiiline (Tekvîn) denir, mahlukat aynasına yerleşmez ve görülmez. (Mektûbât Tercemesi s. 353)