seyir-i-alem: * Mükellef olan katil, mirastan mahrum olur

15 Şubat 2017 Çarşamba

* Mükellef olan katil, mirastan mahrum olur

17 Şubat 2017, Cuma

Mükellef olan katil, mirastan mahrum olur

Sual: Mükellef yani âkıl ve baliğ olan katil, mirastan mahrum olur mu? Çocuk, deli ve katle yardım edenler vâris olabilirler mi?

Cevap: (Redd-ül-muhtâr) sâhibi "rahmetullahi teâlâ aleyh" buyuruyor ki: Cinayet, yaralamak veya öldürmek demektir.

Katl, insan öldürmek demektir. Öldürene katil, ölene maktul denir. Beş türlü katl haramdır:

1- Amden, bilerek, isteyerek öldürmektir. Öldürmek için, bir insanın herhangi yerine, bıçak, tabanca gibi öldürücü şeyle vurmaktır.

2- Haram olan katlin ikincisi, şebehe olan, yani amd ile öldürmeğe benzeyen katldir. Katl âletleri ile olmayan öldürmektir. Küçük taş, küçük sopa ile döğerek öldürmek böyledir.

3- Hata ile, yanlışlıkla öldürmek olup, iki türlüdür:

a) Katilin yanılmasıdır: Bir adamı, av veya düşman sanarak, atıp vurmaktır.

b) Merminin yanılmasıdır: Bir hedefe, bir ava atılan merminin bir adama gitmesi veya hedeften adama sıçraması ile katldir.

4- Hataya sebep olan şeyle katldir. Yüksekten üstüne düşerek veya uyuyan kimsenin yuvarlanarak bir kimseyi öldürmesi böyledir.

5 — Başka niyet ile yapılan işin, ölüme sebep olmasıdır. Mülkü olmayan yere kazdığı kuyunun veya koyduğu taşın ölüme sebep olması böyledir.

İlk dört katlde, mükellef olan katil, mirastan mahrum olur. Beşinci katlde, mahrum olmaz. Çocuk ve delinin amd ile öldürmesi, hata kabul edilir. Âkılesi (yardımcıları, akrabası) veya kendi diyet verir. Kefaret lâzım gelmez. Vâris olamazlar. Katle yardım eden de, katil gibi miras alamaz. Bunların âkıl ve baliğ olmaları da şarttır.(Tam İlmihal s. 893)